Ga naar de hoofdcontent
MAGAZINE MRT – JUN 22

MAGAZINE MRT – JUN 22

voorwoord

Van oud naar nieuw

Van oud naar nieuw, het is vaste prik in het Concertgebouw, ook ná de jaarwisseling. De lente lonkt en we kunnen ons alweer verheugen op een tijdreis die ons van de polyfonie in het 15e-eeuwse Brugge (met het festival GOLD) tot splinternieuw werk van seizoenscomponist Aurélie Nyirabikali Lierman brengt, met heel wat tussenstops.

‘Van oud naar nieuw, het is de motivatie van heel wat makers die zich door eeuwenoud 
repertoire laten inspireren voor kunst van vandaag.’

Denk aan de composities van David Lang en Caroline Shaw, gebracht door de stemmen van de Amerikaanse wondergroep Roomful of Teeth. Bach is telkens het uitgangspunt, maar de polyfonie wordt gevoed met klanken en woorden van hier en nu. Denk aan hoe de jonge dansers van fABULEUS met Stravinsky’s Petrouchka aan de slag gaan in Electric Life, of hoe producers van elektronische muziek in mei het topstuk Lachrimae, or Seaven Teares van Dowland onder handen nemen. Benjamin Abel Meirhaeghe kiest dan weer de madrigalen van Monteverdi uit om grensverleggend theater te maken. Minder lang geleden liet de legendarische tv-reeks Over de schoonheid en de troost diepe sporen na in de hoofden van velen, geïnspireerd door de denkers en kunstenaars met wie Wim Kayzer in gesprek ging. Josse De Pauw laat die gesprekken herleven in nieuw muziektheater met componist Frederik Neyrinck. Het interview met de Russische pianist en dirigent Vladimir Ashkenazy haalt bij ons alvast herinneringen op aan zijn residentie in de beginjaren van het Concertgebouw. De Steinway-concertvleugel die hij persoonlijk ging selecteren in Hamburg, pronkt nog steeds op onze podia.

Deze en vijf andere piano’s worden ingezet voor de minimal music van Steve Reich én Julius Eastman. Die laatste componist krijgt steeds meer zijn rechtmatige plek in de muziekgeschiedenis, en geeft samen met werk van Halim El-Dabh, Aurélie Nyirabikali Lierman en een nieuwe fotografiecreatie gestalte aan onze eerste deelname aan de Black History Month. Die staat dit jaar in het teken van Assembly, het samenkomen van gemeenschappen.

Intens samenkomen is ook wat ik jou de komende maanden toewens, in het Concertgebouw en daarbuiten,
om ons leven weer glans te geven!


— Jeroen Vanacker

 

Verse nieuwtjes

Win een ontbijt op een bedje van strijkers

Wist je dat je in ons Concertgebouwcafé ook heerlijk kan ontbijten op zondag? En op zondag 10 april kan je er een heerlijke cultureel én culinair verantwoorde dag van maken. Je start de dag met een kraakvers ontbijt in het café, vervolgens verken je het gebouw tijdens Concertgebouw Circuit, ons interactief parcours met kunst en architectuur en als kers op de taart geniet je tijdens CLUB Surround van klassiek en dat tussen de muzikanten. Laat ons weten via wedstrijd@concertgebouw.be waarom jij dit dagje uit verdient en misschien kom jij wel gratis en voor niets met zijn tweeën genieten van dat ontbijt, Circuit en concert!

Meer info

Om de tuin geleid

 
Eens de lente in het land is en alle groen weer de kop opsteekt, maken we op de Concertgebouw-
muren plaats voor een bijzondere en passende expo. De Zwitserse fotograaf Mario Del Curto reist
de wereld rond om de relatie tussen mens en plant vast te leggen en laat ons anders kijken naar
de tuin in al zijn vormen: voedend, wetenschappelijk, sierlijk, artistiek en politiek.

 

ZO 01 MEI 2022 – ZO 28 AUG 2022 — Tentoonstelling Mario Del Curto/ Le Monde Végétal

Huisorkest in Duits romantisch repertoire

Een passionele avond wordt het, als mezzosopraan Marianne Beate Kielland en pianist Lucas Blondeel Chamisso’s impressie
van het innerlijke leven van een vrouw vertolken, die door Schumann getoonzet werd. Eerder op de avond zet diezelfde
pianist alvast de toon samen met huisorkest Anima Eterna Brugge en dirigent Bart Van Reyn in Brahms’ Eerste
pianoconcerto
en de Vierde symfonie van diezelfde Schumann.

ZA 30 APR 2022 – Anima Eterna Brugge & Bart Van Reyn/ Schumann & Brahms
ZA 30 APR 2022 – Marianne Beate Kielland & Lucas Blondeel/ Schumann. Frauenliebe und Leben

Roomful of Teeth

Tweemaal werd het concert al uitgesteld, maar driemaal is scheepsrecht. Dus wij zien jullie graag in maart voor dit
concert met hedendaags werk van David Lang en Caroline Shaw door Roomful of Teeth, de absolute coup de coeur
van onze artistiek directeur Jeroen Vanacker.

 

– Laat je overtuigen door Jeroen in onderstaand filmpje

Selected by Soundcast

7 voorstellingen voor jongeren aan amper € 7 per voorstelling. De leden van Soundcast, de jongerengroep van het Concertgebouw, selecteerden zeven voorstellingen die ze aan hun leeftijdsgenoten willen tippen.

  • Manu

    • 22 jaar, gek op klank en geluid

    ‘Voor mij is het uitkijken naar Benjamin Abel Meirhaeghe. Deze jonge, Belgische theatermaker gaat aan de slag met werk van Monteverdi en heeft in zijn binnenzak alles zitten wat je op een scène kan brengen. Lekker druk, daar hou ik van.’

  • Octavie

    • 22 jaar, passie voor film en dans

     ‘Livemuziek door een symfonisch orkest, jonge dansers, een nieuwe creatie ... Fabuleus! Leuk om te zien dat het Concertgebouw zijn schouders onder dit project zet. Ik zal er zijn.’ ‘Livemuziek door een symfonisch orkest, jonge dansers, een nieuwe creatie ... Fabuleus! Leuk om te zien dat het Concertgebouw zijn schouders onder dit project zet. Ik zal er zijn.’

  • Guilhem

    • 22 jaar, liefde voor dans 

    ‘Ik ging al vaker naar klassieke concerten, maar er gaat niets boven CLUB Surround. Je zit effectief middenin het orkest, omgeven door muzikanten met een keur aan instrumenten. Een unieke ervaring!’

Seizoensdenker David Van Reybrouck

david van reybrouck

Stefan Vanfleteren

David Van Reybrouck is archeoloog, filosoof en schrijver, maar bovenal een geëngageerde burger. Tijdens seizoen 21-22 landt deze geboren Bruggeling geregeld in zijn thuisstad om ons aan te steken met zijn passie en kennis.

 DO 05 MEI 2022 / 20.00

La pensée du soir

Zwijgen is geen optie voor David Van Reybrouck

Onze seizoensdenker krijgt een aantal welgekozen, uitdagende fragmenten voorgeschoteld. Een brainstorm op hoog niveau, waarbij netelige kwesties allerminst geschuwd worden. In samenwerking met Zwijgen is geen optie. 

DO 2 JUN 2022 / 20.00

Revolusi: een levende geschiedenis

Theatercollege door David Van Reybrouck

In zijn theatervoorstelling Revolusi: een levende geschiedenis leert de seizoensdenker ons met andere ogen kijken naar Nederlands-Indië. Aan de hand van mooie beelden, pakkende verhalen en intrigerende personages laat David Van Reybrouck zien hoe de Indonesische revolusi nog steeds doorleeft in onze tijd.

 

‘’Seizoensdenker’: ik kende het woord niet, maar dit seizoen neem ik de functie waar in het machtige mooie Concertgebouw in Brugge. Tot aan de zomer zal ik op gezette tijden lezingen, voorbeschouwingen en interventies plegen rondom het jaarthema 'Tijd en herinnering'. Want dit is niet alleen een tijd van noodzakelijk achterom blikken naar de slechte verzorgde wonden uit het verleden, maar ook van voorwaarts kijken naar de kolossale uitdagingen die ons staan te wachten. We moeten ons stilaan ook de toekomst herinneren. Grote dank aan de onvolprezen Jeroen Vanacker, artistiek directeur van het Concertgebouw. En ik meen dat hé. Bekijk die rijkdom – dans, klassiek, fotografie, architectuur, debat – en besef: dit is Berlijns niveau in Brugge.’

— David Van Reybrouck

 

Lees meer over onze seizoensdenker op concertgebouw.be/seizoensdenker

AND THE WINNER IS...

 
Sommigen valt hun jeugdigheid op, of hun gedeelde passie voor kamermuziek.
Anderen zien dan weer drie vrouwen in een klassieke-muziekwereld die lang een
mannenbastion was. Maar ook hun prijzenkast springt in het oog. Het palmares
van Caroline Shaw, Sol Gabetta en Baiba Skride is rijk gevuld. Sowieso is élke
reden goed genoeg om deze veelzijdige muzikale persoonlijkheden voor het
voetlicht te brengen. De ware prijswinnaars, dat zijn wij immers, die Caroline,
Sol en Baiba binnenkort live in actie kunnen zien en horen!

 

 

 

01

Caroline Shaw 

Jongste winnaar van Pulitzer Prize voor muziek 

We richten de spot allereerst op Caroline Shaw, die als tweede alt van het Amerikaanse vocaal ensemble Roomful of Teeth haar opwachting maakt op ons grote podium. Haar talent als zangeres (en violiste) niet te na gesproken, is Shaw vooral een heel bijzondere componist. Of, zoals zij het verkiest: ‘een muzikant die muziek schrijft.’ Haar ster schoot als een raket de hoogte in nadat ze in 2013 de Pulitzer Prize voor Muziek kreeg toegekend. Ze was 30 en de jongste componist ooit die de prestigieuze onderscheiding kreeg. De bekroning kwam er voor Partita for 8 voices, een achtbaan van een vocaal werk voor haar makkers van Roomful of Teeth. Partita snelt elk label voorbij: het is lied én woord, zucht en gefluister, woordeloze melodie en magische stemacrobatie. ‘Ik was trots op het werk en op onze uitvoering, en dacht: ik waag mijn kans en stuur het in voor de Pulitzer.’ Een gouden zet, zo bleek.

In het zog van de bekroning kwamen opdrachten (van opera tot soundtrack), samenwerkingen met sterren (ja, zelfs supernova’s als Beyoncé en Kanye West) en nieuwe prijzen (een Grammy voor de opname van haar strijkkwartetten door Attacca Quartet, om er maar een te noemen). Ze illustreren de openheid die haar heilig is. Bebop én The Beach Boys, 17e-eeuwse muziek of strijkkwartetten (‘mijn verslaving’, bekent ze zelf): ze voedt zich met de meest uiteenlopende muziek om vervolgens haar eigen muzikale feestmalen te bereiden. ‘Het allerfijnste is schrijven voor muzikanten die ik echt kén.’ Op 9 maart worden we – na 2 jaar wachten! – dus rijkelijk beloond: Shaws doorbraakwerk voor én door Roomful of Teeth, bij ons
in Brugge! 

WO 09 MRT 2022 / 20.00
Roomful of Teeth
Shaw. Partita for 8 voices

ZA 23 APR 2022 / 15.00 & 20.00
Tactile Quartet(s) (concertversie)
Vera Tussing & Quatuor MP4

 

02

Sol Gabetta

Stercelliste met uitpuilende prijzenkast

De Argentijnse Sol Gabetta kan een erelijst voorleggen die qua schittering haar voornaam benadert. De celliste leeft tegenwoordig met een been in Basel, en een in Parijs, maar beide thuisbasissen hebben ongetwijfeld een aparte prijzenkamer. Haar eerste wedstrijd won ze op haar tiende, en sindsdien reeg ze de overwinningen aan elkaar. Ze kreeg internationale lof nadat ze in 2004 de Crédit Suisse Young Artist Award won, werd in 2010 Gramophone Young Artist of the Year en Echo Klassik beloonde haar opnames in 2007, 2009, 2011, 2013 en 2016 zowat met een abonnement op de titel Instrumentalist of the Year. De toekenning van de Herbert von Karajan Preis in 2018 en haar optreden tijdens het officiële Nobelprijzen-concert in december 2021 zijn symbolisch: Sol Gabetta vertoeft tussen de groten. En zeiden we daar niet dat vooral wij als publiek de winnaars zijn? Gabetta breekt graag een lans voor minder bekend werk, en laat ons zo bijvoorbeeld genieten van Lutosławski’s strak gecomponeerde Celloconcerto.

ZA 12 MRT 2022 / 20.00
Rotterdams Philharmonisch Orkest
Shostakovich & Lutosław

 

03

Baiba Skride

Winnaar Koningin Elisabethwedstrijd 2001

Eind mei 2001 stond het zo in De Standaard: ‘Omstreeks half twee zondagmorgen (…) mocht voorzitter Arie van Lysebeth proclameren: Eerste prijs, Grote Internationale Prijs Koningin Elisabeth, prijs Koningin Fabiola (een hele mond vol, en dan nog tweetalig) – dramatische pauze – Baiba Skride.’ Sinds die ochtendlijke mededeling zou het leven van de Letse violiste nooit nog hetzelfde zijn. Maar Skride was voorbereid, met een violist-vader en pianistmoeder die hun drie dochters sinds hun kleuterjaren meetroonden op concertreizen. Baiba, Lauma en Linda evolueerden van een schattig vocaal trio naar meesters op de viool, piano en altviool. In Mendelssohns Vioolconcerto laat de vioolzus 21 jaar na haar Brusselse triomf horen dat ze nog niets heeft ingeboet aan technische briljantie en innemende
doorleefdheid.

ZA 21 MEI 2022 / 20.00
Antwerp Symphony Orchestra
Beethoven & Mendelssohn

achter de schermen

Budapest Festival Orchestra

Ze kennen Brugge en het Concertgebouw intussen als hun broekzak. En ook onze backstage heeft geen geheimen meer voor de muzikanten van het Budapest Festival Orchestra. Dirigent Iván Fischer keert na twee jaar afwezigheid begin juni terug met naast zijn befaamde orkest ook nu weer een uitmuntende solist in zijn kielzog: de jonge pianist Alexandre Kantorow. Op de pupiter staan enkele symfonieën van Mahler en pianoconcerti van Liszt en Beethoven.

'Er zijn weinig symfonieorkesten die met zo veel plezier musiceren als het Budapest Festival Orchestra. En er is geen enkele dirigent die ernst & geestigheid, kennis & fantasie, techniek & vrijheid, traditie & vernieuwing zo verenigt als (...) Iván Fischer.'

— Knack

Drie vragen aan drie makers …

die aan de slag gaan met oude inspiratie

Je kan je afvragen of je in deze tijden, met duizenden jaren kunstgeschiedenis achter de rug, nog iets nieuws kan maken.’ Het is Emilie Lauwers die zich de vraag stelt en zelf meteen met een antwoord komt: ‘Ik ben ervan overtuigd dat dat kan, aangezien de context nieuw is en wij zelf nieuwe makers zijn.’ ‘In de echokamer van de kunsten gaan we met oude materie aan de slag, respectvol maar kritisch’, vult Benjamin Abel Meirhaeghe aan. We laten hen en Toon Callier van Zwerm aan het woord over hoe zij Monteverdi, oeroude Perzische verhalen en Purcell & Shakespeare vertalen voor 21e-eeuwse oren en ogen.

  • Benjamin Abel Meirhaeghe (°1995)

    • regisseur en performer
    • integreert opera- en balletinvloeden binnen een hedendaagse dramaturgie en vaak radicale scenografie
    • ensceneert Monteverdi’s Madrigali guerrieri et amorosi
  • Toon Callier (° 1983) & Zwerm

    • spreekt als medeoprichter en muzikant van elektrisch gitaarkwartet Zwerm
    • gaan onbevangen de dialoog aan met andere (muziek)tradities
    • maken met Lalaei (Iraans voor slaapliedje) een voorstelling over vertelkunst en muziek
  • Emilie Lauwers (° 1984)

    • is grafisch vormgever, scenograaf, fotograaf & tekenaar
    • maakte de seizoensbeelden voor de Concertgebouwbrochure 2017-2018
    • wekt Henry Purcells The Fairy Queen visueel tot leven

1. Is het verleden vaker een inspiratiebron voor jouw (jullie) werk?

Benjamin Abel Meirhaeghe 

Het theater is voor mij een teletijdmachine waarin oude en nieuwe tijden samenkomen. Ik hou van het idee ‘oorsprong’, tegelijk ben ik opvallend benieuwd naar het idee ‘toekomst’, naar komende (r)evoluties. Mijn inspiratie voor MADRIGALEN komt voort uit grotschilderingen, hiërogliefen en hologrammen. Ik laat de (ook niet-geschoolde) performers Monteverdi’s madrigalen zingen in een grot. Klassieke fragmenten krijgen zo weer een radicale eigen scenografie

Toon Callier & Zwerm 

We gaan altijd bewust aan de slag met ‘een’ muzikale geschiedenis, maar pretenderen nooit dat we er iets van kennen of iets willen conserveren. Net dat conflict is voor ons heel vruchtbaar. Lalaei is ontstaan vanuit een resem toevalligheden: de ontmoeting met zangeres Sarah Akbari op een festival in Teheran, en Britse vertelster Marie Philips die op ons pad kwam via de Amsterdamse Mezrab Storytelling School. Marie en wij weten weinig van de Perzische cultuur, maar Sarah stimuleert een open dialoog.

Emilie Lauwers 

Ik hecht veel waarde aan herinneringen en sla alles op, in het curiositeitenkabinet in mijn geheugen. Ik hoed me daarbij voor nostalgie, omdat ik open wil staan voor nieuw, voor nu. Ik wil het verleden wel koesteren maar niet idealiseren. Ik ben continu op zoek naar schoonheid, naar verhalen. Het verleden is in die zin een onuitputtelijke bron van moois. Ik weet wel graag waar iets vandaan komt, en leg al gravend de weg dan mee af om me iets eigen te maken.


2. Hoe verloopt de vertaalslag van oud naar nieuw?

 
Benjamin Abel Meirhaeghe 

Met schrijver, researcher en dramaturge Louise Van den Eede en scenografen Bart Van Merode en Zaza Dupont ging ik in de eerste plaats op zoek naar een context. Ik raakte in die periode in de ban van de grotschilderingen van Lascaux, en verdiepte me tegelijkertijd in het ontstaan van opera. Dat verdiepen gebeurt grondig maar legt mijn verbeelding nooit aan banden. Vervolgens heb ik audiovisueel kunstenaar Jesse Kanda uitgenodigd. Samen hertalen we de Madrigali respectvol maar kritisch tot een oertaal.

Toon Callier & Zwerm 

Uit de muziekstof die Sarah ons aanreikte, puurden we een shortlist van een tiental slaapliederen. Sarah zong zelf de vocale partijen in, zonder begeleiding, en aan de hand daarvan maken we nieuwe songs. Dat worden Zwerm-songs met een serieuze injectie Perzische cultuur, al zijn we nu puur muzikaal gezien niet meer bezig met Iraanse volksmuziek. Uiteraard zal die hoorbaar zijn – vooral in de tonaliteit – maar de muzikale beslissingen die we nu nog nemen, gaan niet meer terug op het bronmateriaal. Als het mooi klinkt in onze oren, dan kan het erbij.

Emilie Lauwers

Purcells partituur is gebaseerd op Shakespeares A Midsummer Night’s Dream. Ik heb gezocht naar een visuele taal voor wat in deze semi-opera ook al in woorden en in klank verteld wordt. Shakespeare verwijst naar een ongrijpbare tussenwereld van schaduw en suggestie. Eigenlijk baseren we ons voor de video vooral op een nog oudere natuurbron: Moeder Aarde en haar creaties. Qua research heb ik me vooral toegelegd op het observeren van sporen en zaden, nerven in bladeren, ijskristallen, bewegingen van dieren, de standen van de maan, de seizoenen ...


3. Kan je al een tipje van de sluier lichten van deze creatie die oud
en nieuw verbindt?

Benjamin Abel Meirhaeghe 

Acht performers en drie muzikanten brengen een herwerking van Monteverdi’s madrigalen in een geënsceneerd ritueel in een oeroude grot. We deconstrueren de fundamenten van westerse opera en voegen nieuwe hedendaagse steunpilaren toe. Het opheffen van verschillen – de samensmelting van klassieke en hedendaagse muziek, van geschoolde en nietgeschoolde stemmen – wordt de hartslag en de start van een nieuwe wereld, een utopie

Toon Callier & Zwerm 

We kunnen alvast zeggen wat het níet wordt: een theatervoorstelling. We hebben bewust gezocht naar een verhalenvertelster, en niet naar een actrice, maar uiteraard heeft de verhaalstof veel dramatisch potentieel. We willen het graag zo down to earth mogelijk houden. Er komt één centraal verhaal, een Griekse tragedie, waaruit bijverhalen groeien die aardser, actueler en lichter zijn. Ook het verhaal van onze toevallige ontmoetingen kan aan bod komen. En natuurlijk zal er heel veel muziek en heel veel klank zijn.

Emilie Lauwers

Op dit moment (eind 2021, red.) is alles nog volop in ontwikkeling. De opnames voor het schaduwspel met Portugees cinematograaf Mario Melo Costa zijn al rond. We wilden daar zo dicht mogelijk bij een live ervaring blijven en streefden naar een ingetogen, analoog proces. Alles werd met de hand vervaardigd en geopereerd, waardoor je soms imperfecties ziet die het resultaat net extra spannend maken. We zijn nu bezig met het rijmen van muziek en opnames.
Ik wil de partituur niets opleggen maar me bescheiden en ondersteunend opstellen: hem begrijpen en vervolgens op mijn eigen manier verbeelden.

 

Voorstellingen bij dit artikel

  • MADRIGALEN

    Muziektheater Transparant & B’Rock

  • Vox Luminis

    Purcell. The Fairy Queen

4 redenen om je event in Brugge te organiseren

Steeds meer bedrijven, PCO’s en event organisers vinden de weg naar het historische Brugge. En daar is meer dan reden genoeg voor!

 

• Brugge is makkelijk bereikbaar met de autosnelweg of trein én je blijft lekker ver weg van de files rond pakweg Antwerpen of Brussel.
• Verwacht je een erg grote groep of heb je nood aan heel veel verschillende ruimtes en opties? Wij slaan graag de handen in elkaar met het gloednieuwe BMCC – op wandelafstand van het Concertgebouw – om aan al je vragen te beantwoorden.
• Brugge biedt ook buiten het Concertgebouw tal van mogelijkheden om je gasten een fijne tijd te bezorgen. Je kan het historische Brugge met de boot, te voet, met de fiets of misschien zelfs per koets of met een Segway verkennen. Of leef je uit al shoppend in de vele mooie boetieks die Brugge rijk is.
• Ook de Michelin en Gault-Millau weten dat het in Brugge te doen is: de stad telt een indrukwekkend aantal gerenommeerde (sterren)restaurants. Culinaire hoogstandjes in én buiten het Concertgebouw dus.

Concertgebouw Events heeft voortaan ook zijn eigen Facebook-, Instagram & Linkedin-account (@concertgebouwevents) en een gloednieuwe site concertgebouwevents.be.

Kinderen baas in het Concertgebouw

Ook de komende maanden hebben we weer heel wat in petto voor families. Een muziektheatervoorstelling rond een heerlijk kinderboek, een intiem concert voor kleuters en een workshop rond ons prentenboek voor families. En dan zijn er nog de blijvers: het familievriendelijke parcours Circuit en het zondagse Atelier Matinée.

  • Maestro Iván Fischer hangt het beest uit

    De Gruffalo, een van de bekendste kinderboeken over een verzonnen griezel, is voor dirigent en muzikant Iván Fischer het uitgangspunt van een muziektheatervoorstelling. Fischer schreef muziek op dit verhaal van Julia Donaldson en Axel Scheffler. Samen met het SPECTRA Ensemble en enkele jonge solisten weet de maestro, deze klassieker nog grappiger en fantasierijker te maken.

  • Dowland voor de allerkleinsten

    Rosalba is een woordeloze muziekvoorstelling voor peuters en kleuters over twee zussen die elkaars tegenpolen zijn. Alba, gespeeld door topluitiste Sofie Vanden Eynde, is triest. Rosa, gezongen door sopraan Lieselot De Wilde, leert haar een lied om haar op te vrolijken, het lied van de luit van John Dowland.

  • Jeugdboekenfeest met Concertgebouw-prentenboek

    Op zondag 20 maart vieren we boeken en lezen tijdens het Jeugdboekenfeest. Ook het Concertgebouw doet mee met de vele activiteiten in de Brugse binnenstad. Rond Een huis vol geluiden, het verhalenprentenboek naar aanleiding van 20 jaar Concertgebouw, plannen we een leuke workshop. Alain Verster, illustrator van het prentenboek, laat de kinderen in een eerste deel kennismaken met zijn collagetechniek. Auteur Rik De Jonghe neemt de kinderen in een tweede deel op sleeptouw door het gebouw met speelse opdrachten die een link hebben met het boek.

‘Dowlands ‘Flow my tears’ weerklonk, stil en weemoedig.
De kleintjes keken er met open monden naar.


— De Standaard

 

Met dank aan

fluxys

GOLD

Brugse stemmen uit de renaissance — 25 - 29 mei

dossier GOLD
Brugge, stad van verhalen, beeldende kunst, en muziek, is een plek als geen ander om het verleden bij de hand te nemen. En dat is precies wat je te wachten staat tijdens de tweede editie van het festival GOLD, gewijd aan de sfeervolle polyfonie van de renaissance. In 2018 lag met Donaas de Moor en Obrechts Missa de Sancto Donatiano de focus nog op een geboren Bruggeling, nu ontmoeten we met handelaar Giovanni di Nicolao Arnolfini een van de buitenlanders die Brugge tot het Manhattan van de 15e eeuw maakten, een kruispunt voor de kunsten in het centrum van Europa.

 

Arnolfini … maar welke?

Wie de naam ‘Arnolfini’ hoort, ziet waarschijnlijk direct het iconische dubbelportret van Jan van Eyck uit 1434 voor zich. Trots staat Giovanni Arnolfini afgebeeld in een overdadig rijk interieur met zijn (zwangere?) vrouw Giovanna Cenami, de dochter van zijn compagnon. Allerlei details, zoals het hondje en de sinaasappels, roepen noties van trouw en vruchtbaarheid op, wat gretige kunstkijkers in de jaren 1930 tot de conclusie leidde van een huwelijksportret.

Maar inmiddels is die hoopvolle theorie door de feiten ingehaald. Om te beginnen liepen er minstens twee in het Italiaanse Lucca geboren handelaars rond in Brugge met de naam Giovanni Arnolfini, oom (‘di Arrigo’) en neef (‘di Nicolao’). Leg je hun biografieën en die van hun echtgenotes naast de chronologie van het schilderij, dan valt het verhaal in duigen. Is dat erg? Allerminst, want terwijl wij raden welke Arnolfini ons minzaam aankijkt vanop zijn dubbelportret – zie trouwens ook Van Eycks ‘zelfportret’ uit 1435 – is het vooral zijn afgebeelde rijkdom die telt.

Want rijk waren ze, dankzij de handel in luxegoederen, en dat mocht gezien worden. De Arnolfini-clan had naast massa’s geld ook grote politieke invloed, want terwijl de kerk officieel neerkeek op leningen, verstopte men geldschieterij vaak juist onder de noemer ‘stoffenhandel’. En warempel: de Arnolfini’s verkochten de Bourgondische hertog Filips de Goede kilometers stof!

‘Het meest fascinerende handschrift waaraan de naam Arnolfini kleeft, is het Lucca Choirbook.'

Jan van Eyck, Arnolfini-portret (1434)

 

Koorboeken

Behalve de schilderijen die de handelaars bij Van Eyck bestelden – wellicht kwamen ook de portretten Léal souvenir en Man met de rode tulband uit hun kring – lieten de Arnolfini’s verschillende kostbare boeken maken. Zo gaven ze de opdracht voor vertalingen van Thomas van Aquino en een geschiedenis van Vlaanderen, en nog een misboek voor het klooster van de Rijke Klaren, waar de familie een kapel financierde, een dochter onderbracht en waar minstens onze Giovanni ‘di Nicolao’ ook werd begraven.

Het meest fascinerende handschrift waaraan de naam Arnolfini kleeft, is zeker het Lucca Choirbook. De (latere) naam verbergt dat we hier te maken hebben met een op en top Brugse productie, een detective waardig. Aan het bestaan van het koorboek werd nooit getwijfeld, noch aan het feit dat Arnolfini het cadeau had gedaan aan de kathedraal van Lucca. De herontdekking in de jaren 1980 door musicoloog Reinhard Strohm was echter bijna een wonder. Grazend in de bibliotheek van Lucca vond hij bij toeval perkamenten kaften met muziek erop. Al snel bleek dat die banden ooit samen een handschrift hadden gevormd, en dat twee andere bibliotheken pagina’s uit hetzelfde boek bewaarden. Het Choirbook was blijkbaar na gedane dienst rond 1600 uit elkaar gehaald, en de pagina’s gerecycleerd als bindmateriaal. Met die ontdekking was het koorboek niet volledig, nog altijd niet, maar Strohm kon wel een inschatting maken van de voor die tijd gigantische omvang, en op basis van de fragmenten een voorlopige inventaris maken van het repertoire. Dufay is zeker de beroemdste componist, maar de muziek van Isaac, Domarto, Frye en anderen is eveneens van het hoogste niveau. Het is duidelijk: dit was een kostbaar handschrift, een kathedraal waardig.


Dat mag zo zijn, maar niet die van Lucca. Strohm concludeert dat de oorsprong van het Choirbook gezocht moet worden rond 1460 in de meest welgestelde Engelse kring in Vlaanderen, de Brugse Merchant Adventurers (zeehandelaars), die al in 1344 een kapel mét muzikanten hadden gesticht voor de heilige Thomas Becket bij de Karmelieten. Strohm speculeert dat Arnolfini vanuit zijn thuisstad Lucca weleens de vraag kan hebben gekregen het koorboek te kopen om er de kerkmuziek nieuw elan te geven. Een suggestie die misschien was ingefluisterd door hun kapelmeester John Hothby, die ooit zelf in Brugge had gezongen? En laten de Engelsen nu net in 1468 een fortuin hebben uitgegeven aan het huwelijk van hertog Karel met ‘hun’ Margaretha van York …

‘De herontdekking van het handschrift in de jaren 1980 was bijna een wonder.’

 

Jan van Eyck, Man met de rode tulband (zelfportret?) (1433)

Polyfonisten

Tijdens het goudglanzende hemelvaartsweekend klinkt behalve Dufays Missa L’homme armé door Cinquecento nog andere muziek uit het Lucca Choirbook, bijvoorbeeld bij ClubMediéval. Thomas Baeté liet voor dat concert zijn oog vallen op een Kortrijkzaan onder de illustere toondichters: Gilles Joye (1425-1483), van wie Memling een streng en devoot portret als priester schilderde. Het Brugse Donaaskapittel nam hem zijn relatie met een zekere Rosabella dan ook niet in dank af. Is de Missa Rosa bella in het Choirbook Joyes muzikale schuldbetuiging? Ze breken alvast een lans voor de vrijwel vergeten componist-zanger en Bedynghams lied O rosa bella waarop hij zich baseerde. Het trendsettende Italiaanse ensemble La Fonte Musica schetst de context waarin het Lucca Choirbook terechtkwam: Italiaanse zangers die onder leiding van de Engelse kapelmeestercomponist John Hothby aan de slag gingen met ‘noordelijke’ muziek, waaronder een mis van Bruggeling Cornelis Heyns. Van Hothby zelf klinkt Una panthera, een verwijzing naar Lucca’s stadswapen. Micrologus en haar energieke leidster Patrizia Bovi treden dan weer in de Franco-Vlaamse voetsporen naar Venetië, Napels, Firenze en Lucca, het thuisland van de Arnolfini’s. Buitenlandse handelaars en bankiers kwamen in Brugge immers allereerst geld verdienen, maar niet zonder hun netwerk in te zetten voor (culturele) diplomatie. Met haar legendarische ensemble wekt zij als geen ander de muziek van de renaissance tot leven, stralend als de Italiaanse zon.


— Albert Edelman

 

6 redenen

6 redenen om CLUB Surround mee te pikken

In april zitten voor één keertje niet enkel de artiesten op het podium in de schijnwerpers. Tijdens CLUB Surround neem je als toeschouwer plaats tussen de muzikanten. Wij geven je 6 redenen waarom dit een belevenis is die je niet wil missen!

ÉÉN

Je zit middenin het orkest tijdens het concert, dat kan niet anders dan tot intense ervaringen leiden. Het is niet alleen de perfecte instap voor een eerste kennismaking met klassiek, maar ook doorwinterde concertgangers luisteren met deze bijzondere formule eens helemaal anders naar muziek.

TWEE

Op de pupiter staat een uiterst divers en toegankelijk repertoire, een fijne afwisseling tussen klassiekers en te ontdekken werken!

 

DRIE

Brussels Philharmonic is een steengoed orkest, en bovendien gepokt en gemazeld in het 19e-eeuwse repertoire, en dat is nu net
de muziek die op het programma staat. 

VIER

Violiste Júlia Pusker is de virtuoos van dienst. Met lofbetuigen als ‘aristocraat van de viool’ of ‘magische eenvoud’ belooft ze de hoge verwachtingen helemaal waar te maken, en al zeker in de virtuoze 'Finale' uit Tchaikovsky's Vioolconcerto.

VIJF

Dirigent Stéphane Denève weet als geen ander hoe hij met het publiek moet communiceren. De gedroomde gids dus voor een project als CLUB Surround.

ZES

De concerten (met uitzondering van die op zondag) zijn telkens om 19 uur of 21 uur gepland. Ideaal dus om vooraf of achteraf nog gezellig een hapje te gaan eten of een glaasje te gaan drinken.

 

De muzikaliteit van knarsende geesten

Interview met Josse De Pauw

josse de pauw

‘Vertel me wat dit leven de moeite waard maakt’, daarmee opende Wim Kayzer het gesprek met kunstenaars, wetenschappers en filosofen in zijn televisieserie Van de schoonheid en de troost. Na het herbekijken van de serie uit 2000 wist Josse De Pauw: ‘Hier wil ik iets mee doen’. Hij bundelt de krachten met LOD-componist (en seizoenscomponist van het Concertgebouw in seizoen 2017-2018) Frederik Neyrinck, met wie hij na Zolang hij niet zichzelve kent voor de tweede keer samenwerkt. Rhapsody wordt een grillige voorstelling, een ode aan het denken, de twijfel en het niet weten, want je hoeft niet altijd alles te begrijpen om te voelen dat het om iets belangrijks gaat.

‘Twijfel is ons meest renderende gevoel. We hebben er een heel dubbelzinnige verhouding mee, want we willen zo graag standvastig, zelfzeker en kordaat zijn. Maar ik denk dat het de twijfel is die ons vooruit helpt. Alles wat een beetje waardevol is, is voortgekomen uit twijfel. En dan luister en kijk ik opnieuw naar Van de schoonheid en de troost, die aangrijpende televisiereeks uit 2000 van Wim Kayzer waarin hij lange gesprekken voert met kunstenaars en wetenschappers. En ik vind ze nog steeds aangrijpend. Ik hoor mensen luidop denken. Ik hoef het niet met hen eens te zijn of hen helemaal te begrijpen. Het is gewoon de schoonheid van dat luidop denken, van die knappe koppen die proberen duidelijk te maken waarmee ze bezig zijn en wat hen bezielt. Het is de poging tot communicatie.'

‘De antropologe Jane Goodall zit op haar bergtop, kijkt om zich heen en formuleert de prachtige gedachte: ‘This is the world as it should be.’ Daar begint het voor mij mee, een rapsodie past daar perfect bij: een muzikale vorm die verscheidenheid verdraagt en grilligheid. Ik begin met Jane Goodall die haar chimpansees namen gaf in plaats van nummers en ik eindig met Edward Witten die met liefde over zijn snaartheorie spreekt. Het wordt een rapsodie van denkende mensen wier gedachten ik uitspreek. ‘Ik vind troost in het uit mijn hoofd leren van andermans woorden’, zegt George Steiner.

'Alles wat een beetje waardevol is, is voortgekomen uit twijfel.’

Daar kan ik mij in vinden. De troost van een gedicht van Rilke te kunnen reciteren zonder dat je ervoor naar een boek moet grijpen. Strofen die ergens in je hoofd liggen te rijpen en waarnaar je kan teruggrijpen als je woorden te weinig hebt. Steiner zegt: ‘Je houdt alleen van wat je onthoudt.’ De schrijver Coetzee laat in zijn twijfel lange stiltes vallen en zijn zwijgen wordt muzikaal. Ik begrijp de val waarin hij zit: hij dwingt zichzelf in het interview om langzaam na te denken maar weet dat hij geen tijd genoeg heeft. De interviewer weet dat hij de ander aan het opjagen is en de ander denkt: ‘ik ben de interviewer zijn tijd aan het verspillen.’ Zoiets is een muzikale uitdaging. Je kan op scène muziek maken die een sfeer schept. Daar heb ik nooit veel aan gehad. Maar waar ik altijd graag met muzikanten mee bezig ben geweest, is muziek creëren waar je de woorden zo dicht mogelijk bij brengt. Met jazzmuzikanten is het me gelukt in An Old Monk en a concert called a landscape. Ze hebben een kunde, gewoonte en bereidheid om te improviseren. Met de componist Frederik Neyrinck werkte ik samen in de voorstelling met Koenraad Tinel, Zolang hij niet zichzelve kent. Het viel me op hoe snel Frederik componeerde. Muziek, tekst, beeld kon hij samenbrengen. Hij is genereus, in die zin dat hij niets heilig verklaart. Vandaar dat ik het gesprek over deze voorstelling met hem aandurfde. Wat zou er gebeuren als ik tekst heb en die op een bepaalde manier wil zeggen, en dat deel wordt van de compositie. Of wat als ik tekst lees op de gecomponeerde muziek.’

 

Frederik Neyrinck over de rapsodie
Een rapsodie is een muzikale vorm die vanaf de 19e eeuw ingang vond in het oeuvre van verschillende componisten. Het vormprincipe van een rapsodie is vrij en bovendien is er ook vaak een link met volksmuziek. De bekendste zijn de Hongaarse rapsodieën van Franz Liszt en het alomgekende Bohemian Rhapsody van Queen.

‘Hoe je ooit, in je puberteit, op de radio een liedje hoorde dat helemaal paste bij je gevoel van dat moment. Je kreeg die zin niet meer uit je kop. En tientallen jaren later zit dat zinnetje er nog maar wil het iets heel anders zeggen dan toen. En zo gebeurt het met mij nog altijd: zinnen, theaterstukken, gedichten … Muziek heeft iets te maken met woorden, met betekenis. Af en toe staan woorden
een betekenis in de weg. Maar als je de woorden dichter bij muziek brengt, kan de betekenis er weer uitbreken. Ze krijgen resonantieruimte. En nu wil ik die tekstfragmenten en woorden van die denkende en weifelende grote geesten op muziek zetten, in alle betekenissen van het woord. Niet een sfeer meegeven, maar ze in een partituur plaatsen. Ik weet dat daar een andere helderheid uit voortvloeit.’

‘Ik heb veel met stemtimbres en tempi en de wisseling ervan. De muzikaliteit waarmee iemand spreekt, maakt een groot deel uit van de communicatie. Het is een deel van wie iemand wil, kan of denkt te zijn. Jane Goodall kan perfect het geluid van chimpansees nadoen door haar lippen op een bepaalde manier te tuiten. Soms zit de muzikaliteit ook in de gebaren die iemand maakt. Neem nu Vladimir Ashkenazy. Hij zit in de repetitiezaal op een praktikabel een broodje te eten. Een blikje bier in de hand van de wereldberoemde dirigent en concertpianist. Alleen al in de manier waarop hij neerzit, voel je zijn ontheemdheid. Of de kijk van de schilder Karel Appel die alert blijft voor wat hij nog niet kent en zegt dat het schilderij zichzelf afmaakt. ‘Je bent er en je bent er niet’, zegt hij. ‘Mijn werk is af, het schilderij nog niet. De toeschouwer moet het afkijken.’ Dan denk ik: ‘Dat ken ik. Daar kan ik wel iets mee.’


— Anna Luyten voor LOD muziektheater

 

Meer muziektheater in het Concertgebouw dit voorjaar

  • MADRIGALEN

    ZA 19 MRT 2022
    Muziektheater Transparant & B’Rock

  • Vox Luminis

    WO 23 MRT 2022
    Purcell. The Fairy Queen

  • Rhapsody

    DO 31 MRT 2022
    LOD muziektheater / Josse De Pauw & Frederik Neyrinck

de generaties

De generaties

Ze stellen voorwaarden aan dit interview: ze willen niet met hun (nochtans knappe) koppen in het magazine, en ze zijn doeners, geen praters, maar met een taartje erbij durven hun tongen al eens wat losser worden. ‘Ze’, dat zijn Geerolf Jacques en Jasper Bogaert, ‘ancien’ en ‘jonkie’ van de ploeg Podiumtechniek, of twee van de vele onzichtbare maar onmisbare krachten achter de schermen. ‘We hoeven echt niet in de spotlights te staan. Hoe minder je onze hand ziet in voorstellingen, hoe meer de magie in stand wordt gehouden.’ We gluren slechts even met hen achter het doek, beloofd. 

 

Toen en nu


Zowat een half leven al loopt Geerolf in het Concertgebouw rond. ‘Ik begon hier als prille twintiger in 2002, samen met zeven andere technici. Collega Mattias was er ook bijna van het begin bij, en maakt nog steeds deel uit van het team.’ Dat team bestaat inmiddels uit zes mannen en een vrouw; eentje minder dus dan bij de start. Onlogisch, als je bedenkt dat het aantal events enorm is toegenomen de afgelopen twee decennia? Niet echt, vindt Geerolf. ‘In 2002 was alles nieuw: het gebouw, het materiaal, het team; het kostte tijd om alles te leren kennen. Na een aantal jaar heb je ervaring en routine opgebouwd. In het begin deden we over de akoestische opstelling op scène zes uur met acht techniekers, nu klaren we de klus met vier personen in vier uur. In nood kunnen we ook rekenen op ervaren freelancers die vlot kunnen instappen. ’Twintig jaar Concertgebouw betekenden voor Geerolf een pad van podiumassistent naar lichttechnieker, toneelmeester en coördinator van de podiumtechnici, onder wie Jasper, die in 2019 het team vervoegde. ‘Ik groeide op in Brugge en vond het Concertgebouw een interessante plek om te werken. Ik zag mijn kans, en heb die gegrepen.’

Schimmen achter de schermen

De kiem werd misschien zelfs tijdens de feestweek rond 10 jaar Concertgebouw geplant. ‘Ik liep toen stage bij Laika en met dat theatergezelschap brachten we hier in februari 2012 Opera Buffa; een fantastische ervaring.’ Geerolf herinnert het zich ietwat anders: ‘Tijdens Opera Buffa is vanalles misgegaan. De orkestbak (de verlaagde 'lift-ruimte' tussen de scène en het publiek waarin een orkest kan plaatsnemen, red.) viel in, maar de volgende dag moest alles wel weer klaarstaan voor een feestconcert met groot orkest. We hebben toen elke seconde nodig gehad.’ Dat het publiek van die kleine en grote beproevingen op en rond de scène niets merkt, is een erezaak. ‘Wij zijn de schimmen achter de schermen die de magie in stand houden voor het publiek, en die artiesten alle ruimte geven om hun ding te doen. Wij zorgen voor de rest.’ Jasper poneert het als een evidentie.

‘We benutten nu veel meer dan voorheen alle opties van onze zaal. Creatieve opstellingen of sfeerontwerpen, daar was vroeger minder tijd en aandacht voor.’

Iván en alleman

Is een podiumtechnieker dan een soort van magiër, een lichtfee, een geluidstovenaar? Het zijn termen die aan Jasper noch Geerolf besteed zijn. ‘We doen altijd even goed ons best, of we nu Iván Fischer of een amateurorkest te gast hebben. En starstruck zijn we eigenlijk nooit.’ Is een podiumtechnieker dan een soort van magiër, een lichtfee, een geluidstovenaar? Het zijn termen die aan Jasper noch Geerolf besteed zijn. ‘We doen altijd even goed ons best, of we nu Iván Fischer of een amateurorkest te gast hebben. En starstruck zijn we eigenlijk nooit.’

Ruimte voor ‘details’

Onze podiumtechnici mogen dan wel uitblinken in flexibiliteit en polyvalentie, uiteraard hebben ze elk hun dada’s. Jasper licht op als hij lichtplannen mag bedenken en uitwerken, en een voorstelling zo mee kan ‘optillen’. Geerolf is blij met de extra ruimte voor en vraag naar ‘details’. ‘We benutten nu veel meer dan voorheen alle opties van onze zaal. Creatieve opstellingen of sfeerontwerpen, daar was vroeger minder tijd en aandacht voor. Wij hebben een standvastige equipe maar ook het artistiek team draait al even mee. We kennen elkaars wensen en mogelijkheden. We voelen daar ook een wederzijds vertrouwen en een grote vrijheid.’ Jasper waardeert die kruisbestuiving. ‘Het artistiek team maar ook artiesten pikken ideeën op tijdens prospecties, wij denken mee, en testen graag nieuwe zaken uit.’ Zo werd Jasper in coronatijden ook losgelaten op een aantal lichtsettings voor concertopnames, bijvoorbeeld die van Licht en schaduw van Vox Luminis in onze Kamermuziekzaal. Een pareltje, neem het van ons aan. Het smaakt naar meer, maar daarvoor is de tijd dan weer vaak te beperkt. ‘Wij komen aan ‘het einde van de keten’, en vaak zitten er maar enkele uren tussen repetitie en concert. Een doordacht lichtplan vraagt een betrokkenheid vanaf het begin.’

Klinken als het Concertgebouw

Van licht naar geluid, een onvermijdelijke stap als we spreken met mensen die hun werkdagen doorbrengen in zalen met een beroemde en geroemde akoestiek. Een terechte eretitel, duidt Jasper: ‘Elke zaal heeft een eigen ‘reverb’, een eigen ‘echo’. In de Concertzaal is die zo bestudeerd en berekend – want ja, dat is pure wetenschap – dat hij een heel aangename, natuurlijke klank geeft, niet te lang, niet te droog.’ Geerolf neemt over: ‘Een van de belangrijkste factoren van de akoestiek van de Concertzaal is de galmruimte die gecreëerd wordt achter het orkest, op ons enorme achtertoneel. Dat heb ik nog inmgeen enkele andere zaal gezien. De opbouw van de zaal is uiteraard ook essentieel: niets staat evenwijdig, de hoeken zijn precies berekend om de geluidsgolven optimaal door te sturen en te creëren. Uiteraard dragen de wand achter het orkest en de schelpen boven de scène ook bij tot het optimale ‘bijhouden’ van de klank. Alles samen geeft dat een akoestiek waarover dirigenten en muzikanten altijd enorm lovend zijn.’

‘Zo goed is die dat ze zelfs werd vastgelegd als een ‘impulse response’. Een gespecialiseerd bedrijf neemt dan een ‘monster’ van de akoestiek van een echte ruimte om de nagalm van die ruimte digitaal te simuleren. Een opname in een studio kan je dan zo laten klinken alsof ze op ons podium plaatsvond. Zo’n ‘plug-in’ maken ze heus niet van elke zaal of studio, we zitten daar in de league van Concertgebouw Amsterdam of Sydney Opera House.’ Jasper meldt het droger dan de akoestiek in onze zaal, maar in zijn ogen fonkelen lichtjes. Dat beeld moet je zelf even oproepen, want zoals afgesproken: geen foto’s. We sturen fotograaf Jens de scène op, daar waar onze podiumtechnici écht in hun sas zijn. Niet praten, doén, en lekker onzichtbaar toch magie sprenkelen over woorden, klanken en bewegingen.

— Hanne Pirlet

Kom zelf van die beroemde akoestiek genieten in onze jarige zaal tijdens

de mooiste symfonische concerten

 

vragenlijst van proust

Maak kennis met componist Aurélie Nyirabikali Lierman

Met de vragenlijst van Proust

We legden enkele vragen voor aan Aurélie Nyirabikali Lierman, seizoenscomponist in het Concertgebouw in 21-22

Geen auteur wiens meesterwerk zo doordrenkt is van ons seizoensthema rond tijd & herinnering als Marcel Proust en zijn À la recherche du temps perdu (Op zoek naar de verloren tijd). In 2021 zou de Franse auteur 150 zijn geworden, in 2022 viert zijn klassieker zijn eeuwfeest. Kortom: aan Proust valt dit seizoen niet te ontsnappen. Elk magazine krijgt dit seizoen dan ook eenvleugje Proust mee. Neen,  niet via een madeleine-koekje die een stroom aan herinneringen op gang kan brengen (zoals dat gebeurt bij het hoofdpersonage van Prousts magnum opus), maar met enkele vragen uit de zogenaamde ‘vragenlijst van Proust’. De auteur bedacht de lijst met vragen die peilen naar je persoonlijkheid niet zelf, maar zijn originele antwoorden en het feit dat hij die reeds op jonge leeftijd gaf, leidden ertoe dat de lijst de geschiedenis inging als de 'Questionnaire de Proust.'

Wat is je favoriete karaktereigenschap?

Ik kan overal muziek in horen, zien, voelen, proeven, beleven (letterlijk en figuurlijk): van een gemoedelijk gesprek tot de Formule 1, van een heerlijke maaltijd tot het voorbijglijden van wolken. Ook ben ik blij met mijn gezonde dosis naïviteit en bijhorende optimisme.

Wat zijn je favoriete kwaliteiten in een man of vrouw?

Eigenlijk denk ik niet in de strikt binaire onderverdeling man en vrouw: ik vind het juist ontzettend fijn als een mens – los van welke gender dan ook – zich niet per se aanpast aan de maatschappelijke verwachtingen van hoe een vrouw of man zogezegd moet zijn.

Wat waardeer je het meest aan je vrienden?

Hun onvoorwaardelijke liefde, genegenheid, steun, nieuwsgierig, eigenwijsheid en menselijkheid.

Wat is de grootste fout die je gemaakt hebt?

Ik geloof niet zo in ‘fouten’ maken, ik geloof in hoe je eruit leert en wat je ermee doet als je eenmaal ontdekt dat iets wel anders zou kunnen. Zoals Samuel Beckett zegt: ‘Try again, fail again, fail better.’ Of Aaliyah: ‘Dust yourself off and try again.’

Wat is jouw idee van geluk?

Muziek en eten. Samen met mensen die daar net zoveel van houden, en elkaar nieuwe dingen leren kennen …

Waar zou je wel willen wonen?

Zanzibar en Lissabon

Wat is je favoriete kleur en bloem?

Appelblauw-zeegroen, en de kievitsbloem

Wie zijn je favoriete (proza)auteurs?

Toni Morrison

Wie zijn je favoriete dichters?

Eelkje Christine Bosch, Pat Parker, Maya Angelou

Wie zijn je favoriete helden in fictie?

Icarus uit de Griekse mythe Icarus en Daedalus

Wie zijn je favoriete helden in het echte leven?

Kanyoni Ladislas, mijn grootvader die dit jaar 112 wordt. Ik heb hem net bezocht in het noorden van Rwanda en zijn unieke levensverhaal blijft me telkens verbazen.

Welk natuurlijk talent had je graag willen hebben?

Kunnen vliegen als een vogel en net als hen altijd de weg vinden, zelfs op lange zwerftochten over oceanen en continenten.

Hoe wil je sterven?

Al componerend/improviserend.

Aurélie Nyirabikali Lierman op het programma

  • Halim El-Dabh

    Lezing door Aurélie Nyirabikali Lierman

  • Halim El-Dabh & Aurélie Nyirabikali Lierman

    Film en tapecompositie

NIET LANGER (WACHTEN OP HERONTDEKKING)

Hoe wreed kan de tijd zijn dat hij grote muzikale geesten genadeloos in de kieren en plooien van de geschiedenis duwt, gedoemd tot een leven in halve vergetelheid … tot ze door gelijkgestemde zielen vanuit het verleden plots weer het heden worden ingetrokken. De tijd is nu, voor het (her)ontdekken van pionier van de 'tapemuziek' Halim El-Dabh, minimalist Julius Eastman en de Franse componist Gabriel Dupont.

 

Julius Eastman (1940-1990), ‘vergeten minimalist’

Componist, dirigent, zanger, pianist, choreograaf, zwart, homoseksueel, wonderkind: de Amerikaanse Julius Eastman was het allemaal, en wel – zoals hij dat zelf graag herhaalde – ‘to the fullest’. In de jaren ’70 pendelde het enfant terrible van de hedendaagse klassiek in New York tussen uptown concertzalen en downtown lofts, om er samen te werken met onder meer Morton Feldman, Meredith Monk en John Cage. Maar soms duwen genieën zichzelf de vergetelheid in. Door allerlei omstandigheden – persoonlijke problemen, maar ook de witheid van de klassieke-muziekwereld en de politieke aard van zijn werken – geraakte de muziek van dit genie in de vergetelheid. Toen Eastman in 1990 stierf in een ziekenhuis in Buffalo, duurde het bijna acht maanden voordat de New Yorkse kunst- en muziekwereld van zijn overlijden hoorde. Zijn nagelaten repertoire was inmiddels grotendeels in beslag genomen, of verloren gegaan. Na een te lange stilte kent Eastmans catalogus de afgelopen tien jaar gelukkig een buitengewone heropleving. Grijp de tijd om de rebelse genialiteit van Eastman te horen fonkelen in Crazy Nigger en Gay Guerilla, veelzeggende werken voor vier piano's.

  • ZO 13 MRT 2022 / 19:00 — Minimal Piano
    In samenwerking met Klarafestival

 

Black History Month
Zowel Halim El-Dabh als Julius Eastman kan je niet toevallig op 13 maart leren kennen, pal in de Black History Month. Ook nog op het programma in het Concertgebouw tijdens deze jaarlijkse viering van de veerkacht van de zwarte gemeenschap in het heden en het verleden: een debat op zondagochtend 13 maart en een fototentoonstelling.

ZO 13 MRT 2022 / 11:00 — Debat Black History Month 
MRT 2022 —  Expo Black History Month

 

 

Gabriel Dupont (1878-1914), Franse sfeerschepper

Als Jan Michiels je opneemt in een ‘kathedraal van een voorstelling’, geconstrueerd naar het voorbeeld van Marcel Prousts magnum opus À la recherche du temps perdu, dan moet je van goeden huize komen. En toch steken naam en faam van Gabriel Dupont bleekjes af naast ronkende tijdgenoten als Debussy, Fauré, Messiaen of Bartók. Ten onrechte. Zo troefde Dupont bijvoorbeeld Maurice Ravel af bij hun deelname aan de Prix de Rome in 1901, en won hij diverse andere hoog aangeschreven compositieconcoursen. Proef in april van het melancholische oeuvre van deze veel te vroeg overleden Franse componist.

 

Halim El-Dabh (1921-2017),onbekende pionier van de klankkunst

 

Wie heeft spots of een megafoon nodig als onze seizoenscomponist Aurélie Nyirabikali Lierman zich opwerpt als je hoogstpersoonlijke pleitbezorger? De Egyptische muziekpionier Halim El-Dabh valt die eer te beurt. In 1944, vier jaar voor het eerste ‘officiële’ voorbeeld van tapemuziek in Europa, bewerkte El-Dabh al een opname. Hij leende bij de radio-omroep van het Midden Oosten een draadrecorder – een voorloper van de cassetterecorder – waarmee hij verschillende geluiden opnam, waaronder dat van een zaar-ceremonie, een oeroud Egyptisch helingsritueel. Die verwerkte hij vervolgens in The Expression Of Zaar, een van de oudste voorbeelden van tapemuziek of ‘musique concrète’. En dat is niet de enige reden waarom hij een opmerkelijke pionier in de hedendaagse kunstmuziek is. Onze seizoenscomponist neemt je in woord, beeld en muziek mee in het werk van deze onbekende
muzikale vernieuwer.

 

‘Ik wil graag dat de wereld kennismaakt met de peetvader van alle elektronische muziek waar we — jong én oud — vandaag naar luisteren.’

— Aurélie Nyirabikali Lierman

 

Een traject ... Memento

Het Concertgebouw zet al enkele jaren alles op alles om zoveel mogelijk drempels weg te werken zodat heel uiteenlopende doelgroepen kunnen participeren aan ons aanbod. Voor het project Memento laten we tien personen met dementie, samen met hun vertrouwenspersoon, zingen, schilderen en filosoferen over schoonheid, tijd, plezier en ontgoocheling. Kijk gerust even mee hoe dat loopt.

 

  • 1

    Tijdens elke workshop zingen en musiceren we samen. Soms zijn het liedjes uit de oude doos, maar we oefenen ook een nieuwe compositie van Sebastiaan Van Steenberge in.

  • 2

    Ook filosoferen rond het thema tijd is een item. Uitgangspunt voor deze gesprekken is een gedicht, een tekst of een uitspraak.

  • 3

    Heel veel bijval kennen de teken- en schildersessies. Welke kleuren en vormen wekken bepaalde emoties op bij de deelnemers? Met welke schilderijen kunnen ze zich het best associëren?

  • 4

    Het traject mondt uit in een toonmoment op een later te bepalen datum.

‘Mama signeert haar schilderijen met de woorden ‘Bye bye love’, een zwaarmoedige boodschap in luchtige vorm. Daarover gaat het.’

— Frie Creyf, mantelzorger

 

  • Een project in samenwerking met Musica, Impulscentrum voor Muziek en Foton
  • Met de steun van Cera
  • Met dank aan Janne Ceulemans, Bert Van Laethem & Els Robaey

Electric Life

meet the partners

Negen jonge dansers tussen 15 en 24 jaar die – na een reeks uitdagende audities – onder leiding van choreografen Elisabeth Borgermans en Thomas Vantuycom maandenlang werkten aan een nieuwe danscreatie. Dat is Electric Life.

Minstens even spannend is het muzikale vertrekpunt: Stravinsky’s ballet Petrouchka. En nog meer strafs: de dansers worden live begeleid door een heus orkest, Brussels Philharmonic, tijdens twee schoolvoorstellingen en een avondvoorstelling in het Concertgebouw. Een groots opgezet project als dit zou uiteraard niet mogelijk zijn zonder de steun van enkele trouwe partners. Wij laten hen zelf vertellen waarom ze net dit project zo belangrijk vinden.

 

Keolis

‘Wij doen net als het Concertgebouw waar we goed in zijn: mensen in vervoering brengen. Vanuit 18 scholen brengen we leerlingen naar de voorstellingen in het Concertgebouw. De beleving start al op de bus en eindigt pas als we hen vol inspiratie veilig terug op school afzetten.'

KU LEUVEN

‘KU Leuven moedigt jongeren aan om nieuwe paden te verkennen. Om dingen in vraag te stellen, creatief te zijn, initiatief te nemen. Ook Electric Life haalt het beste in jongeren naar boven. Daarom krijgt dit project onze volle steun.’

SPA

‘De jonge dansers van Electric Life bruisen van leven! Heel fijn dat wij jongeren van dit boeiende project kunnen laten proeven.’

 

Kom nog veel meer te weten over dit project op www.electriclife.be 

 

Een productie van fABULEUS in coproductie met Concertgebouw Brugge en Brussels Philharmonic.

met dank aan

DANS IN BRUGGE

Er beweegt iets in Brugge en daar zetten wij met het Concertgebouw heel graag onze schouders onder!

  • Brugse cultuurhuizen

    3 Brugse cultuurhuizen bundelden hun krachten voor een unieke samenwerking: Dans in Brugge. Met dit initiatief verzamelen KAAP, Cultuurcentrum Brugge & Concertgebouw Brugge het volledige aanbod van dansvoorstellingen in Brugge op één plaats. Op de website vind je in een oogopslag het volledige dansaanbod, een up-to-date kalender en je kan meteen je tickets kopen. Op Instagram en Facebook krijg je heel wat weetjes rond dans mee en leer je vanalles bij over de makers en de voorstellingen ...

  • Trilogie van Radouan Mriziga

    7 is het laatste deel van de trilogie van Radouan Mriziga rond ‘bouwende’ gebaren. De BrusselsMarokkaanse choreograaf benadert dans vanuit een architecturale invalshoek en vertaalt de ruimtelijke kenmerken van de Concertzaal in menselijke beweging en brengt zo een ontroerende hommage aan het Concertgebouw, dat dan net zijn 20e verjaardag zal gevierd hebben.

  • Dansers, producties en residenties

    Met ongeveer 250 dansers, 50 producties en 5 residenties voor choreografen per jaar, zet Brugge zichzelf op de kaart als dansstad voor publiek én makers. Naast het tonen van een sterk, veelzijdig en kwalitatief dansaanbod, speelt Dans in Brugge ook een belangrijke rol in de creatieprocessen, en bij de productie en ontwikkeling van hedendaagse dans.

  • Jonge dansers

    In Electric Life nemen choreografen Elisabeth Borgermans en Thomas Vantuycom Stravinsky’s meesterwerk Petrouchka als inspiratiebron voor een nieuwe danscreatie met 9 jonge dansers, op livemuziek door Brussels Philharmonic.

  • Choreografen

    In 2017 richtten choreografen Claire Croizé en Etienne Guilloteau hun eigen dansgezelschap op: ECCE. Sinds seizoen 17-18 brachten ze bij ons als huisartiesten 7 voorstellingen, waarvan 3 nieuwe creaties. Hun jongste werk, Retour Amont: le rêve, beleef je in april bij ons in wereldpremière

  • Dansfans

    9.783 dansfans ontvangen maandelijks een nieuwsbrief vol tips en achtergrondinformatie rond het dansaanbod in Brugge. Ben jij ook nieuwsgierig naar de komende speelse, krachtige of gedurfde dansvoorstellingen? 

  • April is het Dag van de Dans

    Op 23 april is het Dag van de Dans. Wij vieren mee met Tactile Quartet(s), een zintuigelijke ontdekkingsreis waarin dansers virtuoos manoeuvreren tussen muzikaliteit en tastzin, op livemuziek door strijkkwartet Quatuor MP4

‘Dankzij de complementariteit van de drie partnerinstellingen van Dans in Brugge kunnen we gezamenlijk op een brede manier inspelen op de behoeften van de makers en het publiek.'

Georg Weinand, coördinator Dans in Brugge

met dank aan

Concertgebouw luisteren